Door: Emmy Teske- Lemaire

Voor een beter begrip voor het lever action systeem van het merk Winchester als zodanig willen we u de ontwikkeling vanaf de oorsprong tot en met het Model 1895 tonen. Benoemd worden de modellen welke een grote bekendheid hebben gekregen bij het publiek. We behandelen niet de tussentijds uitgebrachte  marketing technische type- aanduidingen. Dat zou teveel leestijd in beslag nemen. Het moet een beknopt overzicht blijven! 

Hunt Repeating Rifle
Het allereerste lever action wapen was een ontwerp van Walter Hunt uit New York. Deze man was al bekend door de uitvinding van de veiligheidsspeld en de naaimachine. In 1847 vroeg hij een patent aan welke hij in 1849 verkreeg. Het gold voor de productie van een lever action wapen genaamd;

“Hunt Repeating Rifle”

In 1848/1849 kwam dit model op de markt. Het was een .54 kaliber wapen. Later kreeg het wapen de bijnaam;

“Volition Repeater” 

Op dit moment is er nog maar 1 exemplaar over, welke hangt in het Historical Firearms museum in Cody, Wyoming. Naar men zegt het prototype van dit model! Het wapen had een gecompliceerde bediening met 2 hevels en het bestond uit lastig te maken kleine onderdelen en daardoor was het gedoemd te mislukken. Hier zien we wel al het eerste buismagazijn ontstaan.

Walter Hunt is ook de ontwerper van de speciale kogel, genaamd de “Rocket ball”. Dat is een holle .54 kaliber kogel met een kleine kruitlading in zich. Aan de achterzijde van de lading een ontstekingsgat voor de ontbranding. De kogel had een gewicht van 330-336 grain.
Hij verkreeg op 10 augustus 1848 U.S. patent no. 5701. Dit was dus een aanloop naar één van de eerste eenheidspatronen en de eerste hulsloze munitie voor een repeteerwapen. En dat in 1849!
Het wapenontwerp was echter commercieel gezien een mislukking maar het was wel het begin. Het was de start naar de later zo beroemde modellen van Winchester.

The Jennings rifle
Het werk van Hunt werd weer opgepakt door ene Lewis Jennings. Hij ging door met het verder ontwikkelen en vereenvoudigen van het repeteerwapen.
The Jennings geweren werden allen gemaakt door de firma Robbins en Lawrence in Windsor, in de staat Vermont. Er zijn er niet meer dan 1000 gebouwd en wel tussen 1850 en 1852. 
De voorman van de geweermakerij was ene Benjamin Tyler Henry, de bekende Henry dus. Commercieel gezien was het wapen wederom een misser. Men gaf niet op en er werd een geldschieter gevonden, een belangrijk zakenman uit New York, Courtland Palmer genaamd. Hij kocht de patenten van Hunt en Jennings op en probeerde een afspraak te regelen met de firma Robbins and Lawrence voor de aanmaak van 5000 Jennings geweren. En ook nu was de meester geweermaker in dit bedrijf Benjamin Tyler Henry. Er kwamen nog twee andere wapenontwerpers in beeld die voor de firma Robbins and Lawrence gingen werken. Beiden hadden veel interesse in het repeteersysteem en hadden veel wapentechnische achtergrond. Hun namen zijn voor iedereen bekend, het waren Horace Smith en Daniel B. Wesson.
Op 20 juni 1854 gingen zij een partnerschap aan samen met investeerder Courtlandt Palmer. Ze produceerden in dat jaar een lever- action pistool genaamd "Volcanic". Het patent voor dit wapen werd verkregen op 14 februari 1854.
De wapens werden later geproduceerd in Norwich, in de staat Connecticut. Er zijn 1000 vuurwapens gemaakt en ze hadden de loopaanduiding:

"Smith & Wesson Norwich, CT." 

De fabriek kreeg achtereenvolgens de volgende namen:

"The Smith and Wesson Company"

"Smith and Wesson Volcanic"

Volcanic repeating Arms Company
De S&W Company werd gereorganiseerd in juli 1855. Het nieuwe bedrijf genaamd Volcanic Repeating Arms Company startte in de plaats Norwich Connecticut. Beide oprichters waren Horace Smith, Daniel Wesson en Courtlandt Palmer. Ze produceerden geweren en pistolen. Ook zij zochten voor hun productie en ontwikkeling geldschieters en die werden wederom gevonden. Oliver Winchester (een shirtmaker) had al vroeg interesse in vuurwapens en werd een belangrijke investeerder van het bedrijf. Hij had al spoedig de meeste aandelen van Volcanic in zijn bezit.

In augustus 1855 verhuisde alle machines en wapens naar de nieuwe locatie in New Haven in de staat Connecticut.
De ontwerpers Smith en Wesson gingen niet mee. Zij gingen hun eigen weg en wilden een eigen fabriek oprichten. Later werd dit de beroemde S&W revolverfabriek.
De Volcanic wapens waren door de gebruikte munitie (Rocket Ball) niet echt succesvol en in februari 1857 ging de Volcanic fabriek na 19 maanden te hebben bestaan alsnog failliet.

Op 15 maart 1857 werd alles wat aanwezig was overgedragen aan Oliver F. Winchester. De groot- aandeelhouder was nu de baas en nam de gehele leiding van het bedrijf over. De naam van het bedrijf werd op 1 mei 1857 gewijzigd naar:

New Haven Arms Company

Benjamin Tyler Henry
Henry was al in een vroeg stadium betrokken bij de ontwikkeling van het lever action wapen. Eerst bij de voorgangers van Volcanic, bij Volcanic zelf en later bij Winchester.
Al vanaf 1850 was deze man als werkplaatschef en ontwerper aan het werk.
Zijn grootste uitdaging was om de zwakke munitie van de Volcanic geweren zien te verbeteren. Toen gebruikte men nog de Rocket Ball, een holle kogel met daarin het kruit.

De rocket ball kogels lagen achter elkaar in een buismagazijn. Deze munitie was door de geringe kruitvoorraad niet sterk genoeg. De vraag naar betere en sterkere munitie nam toe. Henry was vanaf 1858 in de oude fabriek bezig om dit te verbeteren en in 1860 werd de .44 Rim Fire patroon geïntroduceerd.

Deze patroon werd een groot succes en kreeg zelfs de naam van de ontwerper;

Henry .44 Rim-Fire

Deze randvuur patronen zouden de komende jaren gebruikt gaan worden in diverse modellen lever action wapens.

Henry ontwierp in datzelfde jaar (1860) ook het Henry rifle. De fabriek heette toen nog:

New Haven Arms Company

Deze fabriek met ruim 70 medewerkers stond in het plaatsje New Haven in de staat Connecticut. Een staat waar in die tijd veel wapen- en munitiefabrieken stonden.

Henry Repeating Arms Company
Henry ontwikkelde een nieuw repeteergeweer en deze kwam uit in 1860. Omdat Winchester onder de indruk was van het ontwerp van zijn werkplaatschef Henry, werd de naam van de naam fabriek tijdelijk gewijzigd in;

Henry Repeating Arms Company

De naam Winchester werd toen nog niet op de wapens geplaatst. Dat gebeurde pas in het jaar 1866 met de uitkomst van het Winchester Model 1866.

Het wapen kreeg door zijn grote patrooncapaciteit al snel de naam:

“That damned Yankee rifle that they load on Sunday and shoot all week”

Toch was de legerleiding niet overtuigd van de kwaliteiten van dit nieuwe moderne wapen. Ongelooflijk maar waar; grotendeels bleef men het enkelschots Sprinfield Trapdoor geweer bij de troepen handhaven.
Veel vrijwilligers in het Amerikaanse leger konden na de oorlog hun uitrusting houden. Het Henry wapen werd door velen meegenomen naar “The West”. Daar werden ze weer veelvuldig ingezet tegen de indianen en gebruikt voor de jacht op afstand.
Na afloop van de Amerikaanse burgeroorlog in 1865 konden de soldaten (zij die hem hadden) de geweren tegen een vergoeding overnemen. De interesse was heel groot en voor 4 maandsalarissen konden ze worden aangeschaft. Dat bedroeg toen in totaal $50.
Pas na de burgeroorlog werd het wapen deels geaccepteerd door de legerleiding en werd oorlogvoeren opeens heel anders. Het was tevens het einde van het enkelschotswapen.

Winchester Model 1866
In 1866 werd een nieuw wapen geïntroduceerd, het Winchester Model 1866.
Door de messing kast kreeg dit wapen de bijnaam;

“Yellow Boy”

Vanaf 1866 tot aan 1898 bleef dit model in productie. Er zijn 160000 stuks geproduceerd. Het kaliber was .44 Rimfire. Het waren de eerste lever action wapens met een laadpoort (loading gate) aan de zijkant van de kast.
Ook wel de Nelson Gate genoemd, een medewerker uit de fabriek had deze vorm van laden van de patronen bedacht en ontwikkeld.

Het waren ook de eerste modellen die nu de naam Winchester op de loop kregen. De fabrieksnaam werd daarom opnieuw gewijzigd en heette nu;

Winchester Repeating Arms Company

Deze naam zou voorlopig de komende jaren niet meer gewijzigd worden.

Winchester Model 1873
Na dit model kregen we het Winchester Model 1873. Het wapen wat genoemd werd:

“The gun that won the west”

Dit i.v.m. de grote trek naar het westen en de grote verkoopcijfers voor die tijd.

Van 1873 tot 1919 zijn er 720000 wapens geproduceerd.
De kalibers waren .44WCF, .38WCF, .32WCF en .22 Rimfire. De eerste drie waren centraalvuur patronen en de laatste zoals al wordt aangegeven, randvuur patronen.
Allemaal revolverpatronen werden gebruikt en geen geweerpatronen.
Dit wapen was technisch hetzelfde werkend als het Model 1866. Het maakte gebruik van het zogenaamde toggle link systeem.